De Belgische selectie voor het EK veldlopen in Dublin blijft voor commotie zorgen. Na de formele ingebrekestelling van de KBAB door Nina Lauwaert en Lisa Rooms volgde opnieuw een stortvloed aan reacties. Voormalig topatleet Pieter Desmet (38) breekt een lans voor duidelijke, meetbare en objectieve selectiecriteria die mogelijke conflicten in de toekomst kunnen vermijden. Desmet, zelf vijfde op het EK veldlopen in Brussel in 2008, pleit ervoor om “de atleet centraal te zetten en samen met atleten, coaches en federaties naar een oplossing te zoeken”. Een open brief van zijn hand kan u hieronder lezen.
Open brief Pieter Desmet
‘Dood en belastingen’, de enige zekerheden in het leven. Maar daar mogen we gerust het fenomeen ‘discussies na de beslissingen van de selectiecommissie met betrekking tot het EK-cross’ aan toevoegen. Dat wederkerend fenomeen speelt zich jaarlijks af, daags na de CrossCup van Roeselare, in de gebouwen van de atletiekfederaties, of misschien uitzonderlijk dit jaar in een Teams–meeting. Wat de beslissing ook mag zijn, altijd is er wel iemand ontevreden of iemand die zich benadeeld voelt. Nooit leuk dus voor coaches, atleten en wellicht evenmin voor de mensen van de selectiecommissie en dus ook atletiekbond.
Maar waarom er dan nog over discussiëren als het toch altijd iets is? Simpel, dit alles is makkelijk te vermijden. Hoe dan? Met simpele, duidelijke, objectieve en meetbare selectiecriteria. Hoe zouden die er dan kunnen uitzien? Simpel. Maakt op zich niet uit zolang het vooraf maar duidelijk is en makkelijk te controleren valt. Ik hoor u al denken: “Wat heeft dat voor nut dan?” Duidelijkheid voor iedereen vooraf. Geen lastige vergaderingen achteraf voor de selectiecommissie, geen geklaag van coaches of atleten, het vermijden van vriendjespolitiek, het vermijden van ‘communautaire’ discussies, (nog) meer gemotiveerde atleten (afhankelijk van de gekozen politiek) en vooral rust in het hoofd van atleten. Dan is er ook geen sprake meer van gedemotiveerde atleten die voor de zoveelste keer ontgoocheld achterblijven na bepaalde beslissingen. Inderdaad, het had zomaar een alinea kunnen zijn uit Thomas More’s Utopia.
“Geen glazen bol”
Maar de regels zijn toch duidelijk? Laten we even de selectiecriteria van dit jaar bekijken voor de individuele atleten en deze analyseren:
1) De selectie zal gebeuren op basis van de resultaten van Roeselare (Verplichte deelname 28/11/21) Duidelijk, meetbaar, objectief en logisch. Je zou met een wildcard-systeem kunnen werken, maar waarom de deur openzetten voor discussie nietwaar? We zijn hier immers om de problemen op te lossen en niet er nog bij te creëren.
2) De selectie wordt gemaakt op basis van de kans op een goede individuele prestatie (potentiële top 20) of in het landenklassement (top zes). ‘De KANS op een goede individuele prestatie of in het landenklassement’. Ik ben geen expert in wiskunde of kansberekening, het nadeel van te vroeg profatleet worden weet je wel, maar wie kansberekening zegt, zegt toeval en met als gevolg géén zekerheid. We krijgen hier te maken met een EK cross, een evenement waarbij toeval nu eenmaal een grote rol speelt.
Ik som enkele variabelen die invloed kunnen hebben op een atleet: Het parcours, weer, vorm van de dag, ziekte, coronabesmetting, (verkeerde) tactiek, een uitgetrapte spike of wegvergissing (what are the odds right?), iets verkeerd eten, … Ik kan nog wel even doorgaan. Vergeet niet dat al die variabelen ook gelden voor alle andere atleten. Géén paniek, want gelukkig hebben zijeen federatie die alles kan controleren en berekenen én vooral rekening houdend met al die variabelen een mooie voorspelling kan maken van wie wel en niet kans maakt op een top 20 als individueel atleet of top zes als team. Die glazen bol, wat kan het anders zijn, kan te pas en te onpas bovengehaald worden wanneer er moeilijke keuzes moeten gemaakt worden en bevindt zich ongetwijfeld exact midden in de traphal tussen het de verdiepingen van van de kantoren van beide federaties (VAL en LBFA), kwestie van communautaire problemen te vermijden.
Alle gekheid op een stokje, er is geen glazen bol, niemand kan perfect voorspellen wie wat zal doen en dat deel van de selectiecriteria slaat nergens op. Het is onmogelijk om die criteria dan ook objectief te gebruiken en ze al zeker als objectief te gaan bestempelen. Ja, je kan voorspellen dat iemand zoals Isaac Kimeli een grote kans heeft op een top vijf en mocht ik plots mogen meedoen word ik reeds na drie rondes gedubbeld, maar voor het merendeel van de atleten die kans maken op een top zes in Roeselare spelen te veel factoren mee om zomaar te kunnen beslissen van wie wel en niet kans maakt op een top 20 op het EK. Conclusie: Wel duidelijk, totaal niet meetbaar en vooral heel subjectief.
“Als je een beetje pech hebt, dan wordt de beslissing al op voorhand genomen”
3) Een team bestaat uit vier atleten en het klassement wordt opgemaakt op basis van de plaatsen behaald door de drie beste atleten per land. Duidelijk en meetbaar? Ja maar er worden maximaal vier atleten gestuurd. Het lijkt op zich duidelijk en meetbaar maar nergens wordt vermeld hoe dat viertal uiteindelijk geselecteerd wordt. Puur op de ranking in Roeselare, quid objectiviteit, of op de befaamde kans op top 20 op top zes? Aangezien er blijkbaar kan ingeschat worden welke plaats iemand kan halen, kunnen we dan nu al niet weten welke Belg het beste zal lopen op het EK. Zo zou er wel eens kunnen ingeschat worden dat bijvoorbeeld iemand die 13de wordt in Roeselare beter zou kunnen lopen dan iemand die pakweg vierde werd?
We willen toch het beste team sturen? Oké, ik overdrijf misschien wat en ben aan het muggenziften, maar wie de deur op een kier zet, kan verwachten dat er muggen binnen vliegen en je aanvallen. Persoonlijk vond ik dus deze passage ook maar halfslachtig Eindresultaat: De selectie is wederom gebaseerd op onmeetbare soms onduidelijke selectiecriteria met een subjectieve selectie tot gevolg. Een selectie à la carte? Met als gevolg een stroom aan negatieve commentaren op sociale media, gedegouteerde coaches en atleten. Mooie reclame voor atletiek als sport, niet? Het enige waar je heel zeker van bent als je wil naar het EK cross gaan is dat je moet deelnemen (zeg vooral niet dat dit belangrijker is dan winnen) in Roeselare, al de rest hangt af van de goodwill van bepaalde personen. En als je een beetje pech hebt, wordt er zelfs niet naar de wedstrijd in kwestie gekeken, maar worden beslissingen al op voorhand genomen. Zo ontstaat dus het jaarlijks wederkerend fenomeen dat dinsdag van start ging en waarschijnlijk iets langer zal duren dan gewoonlijk.
“Stuur een vast aantal atleten, liefst volledige ploegen”
De oplossing? Zoals Baron Gaston Roelants altijd zegt: ‘vroeger was alles beter’. Wel soms heeft hij gelijk. Waarom geen simpele regels zoals vroeger? Ik ga niet uitweiden over de goede effecten op lange termijn van zo’n keuze maar stuur toch gewoon een vast aantal atleten, liefst overal volledige ploegen. Is er geen geld? Tant pis. Het zijn geen makkelijke tijden, maar stuur dan het maximaal aantal atleten waarvoor de Europese federatie alles betaald (op uitzondering van de vlucht). Geen geld voor de vlucht? Ik denk dat atleten, indien ze mogen kiezen tussen niet deelnemen of wel deelnemen door zelf hun vlucht te bekostigen snel hun keuze maken. Het argument dat een federatie dit niet kan maken, gaat niet meer op sinds verschillende atleten hun eigen vlucht naar het WK in Doha moesten betalen. Als geld het probleem niet is, wat dan wel? De eeuwige twist tussen het afstandslopen en sprinters, kampers, of de strijd tussen de VAL en LBFA?
Ik schrijf deze tekst op eigen initiatief en spreek hier niet in naam van andere trainers of atleten, maar ik denk dat het de atleten en trainers niet zo heel veel uitmaakt van wat de uiteindelijke criteria zijn, zolang ze maar gelijk zijn voor iedereen, meetbaar zijn, en er op het einde van de rit een objectieve beslissing uit de bus komt. Dat zou al een mooi begin zijn. Alle begin is moeilijk maar veel atleten en coaches zijn het beu, jullie waarschijnlijk ook, dus los dit samen op en zet de atleet centraal.
Go Team Belgium!
Sportieve groeten van crossfanaat, Pieter Desmet.
