Het publiek, of toch de afwezigheid van dat publiek, op het WK in Doha zorgt al sinds de start van het kampioenschap voor de nodige controverse. Het enige lichtpuntje was voorlopig de zinderende 5.000m-finale van gisteren, waarin Oost-Afrikaanse fans het sfeerwerk op zich namen. Het blijft echter de vraag of de IAAF de atleten en de sport in het algemeen een cadeau doet door aanwezig te zijn in een land waarin de sport weinig erkenning krijgt.
Terwijl er in de eerste dagen nog sprake was van een bezetting van om en bij de helft van de 17.000 plaatsen (oorspronkelijk waren er 24.000 voorzien, maar in de aanloop naar het WK werden die zorgvuldig afgedekt), was het zondag en gisterennamiddag al erg duidelijk dat het aantal toeschouwers bedroevend laag ligt op het WK in Doha. De ererondes van atleten, onder meer na de 100m bij de vrouwen, maar ook na de 400m horden van gisteren bleken telkens erg kort bij gebrek aan publiek om te groeten.
Bronze polsstokspringster Katerina Stefanidi, die deel uitmaakte van een weergaloze polsstokfinale bij de vrouwen sprak na afloop over “het kleinste publiek waarvoor ze in 2019 voor had gesprongen, inclusief haar eigen Grieks kampioenschap”. Een groot contrast met het vorige WK in Londen, waar quasi alle sessies telkens uitverkocht waren in een stadion met een capaciteit die het drievoud is van het, weliswaar wondermooie, Khalifa International Stadium in Doha.
IAAF-CEO Jon Ridgeon probeert meubelen te redden
De Britse zender BBC gaf IAAF-CEO Jon Ridgeon, een voormalig Brits hordeloper, gisteren de kans om tijdens een live-interview de meubelen te redden, maar BBC-journaliste Gabby Logan kwam als winnares uit het eerder kleine debat. “Uiteraard willen we meer publiek krijgen op een evenement van zo’n schaal. Ik kan nu al zeggen dat het WK hier niet zal herinnerd worden om het geweldige publiek, dus hopelijk kunnen de prestaties dat in evenwicht brengen. Voorlopig is dat het geval met topprestaties. De eerste dagen was er inderdaad een degelijke opkomst. Door het late uurschema, om tv-zenders van over de hele wereld te bedienen, verlaat een merendeel van de toeschouwers het stadion voor de grote finales. Die mensen moeten uiteraard werken de volgende dag”, aldus Ridgeon.
WK in Doha als ‘viering van atletiek als sport in het Midden-Oosten’
Het WK in Doha moet eigenlijk dienen als ‘viering van atletiek als sport in het Midden-Oosten’. Voorlopig blijven vele elementen van een viering achterwege. Een reden zou zijn dat er blokkades zijn tussen de buurlanden, waardoor quasi geen toeschouwers uit pakweg Bahrein, de Verenigde Arabische Emiraten en Saoudi-Arabië de kans krijgen om naar Doha af te zakken. De drie opgesomde landen zijn net zoals Qatar absoluut geen atletieknaties. Geopolitiek zou echter geen doorslaggevende rol mogen spelen in het uitblijven van degelijke bezoekersaantallen. Gisteren werd het Qatarese leger opgetrommeld om een deel van het stadion op te vullen. Het bleek uiteindelijk een doekje voor het bloeden.
Moet de IAAF per se een reis rond de wereld maken?
Gabby Logan stelde vervolgens de terechte vraag aan Ridgeon of het wel nodig is om steeds nieuwe locaties op te zoeken. In Doha is er duidelijk een gebrek aan belangstelling bij het lokale volk, iets wat in de toekomst gewoon vermeden kan worden. WK’s zoals Londen, of Berlijn gaan de geschiedenisboeken in met waanzinnige prestaties dankzij de steun van het bijhorende publiek. Het zijn uiteraard klassieke bestemmingen, maar moet vernieuwen per se betekenen dat er moet gebroken worden met traditie?
De toewijzing van het WK aan Doha behoort uiteraard nog tot een tijdperk waarin corruptie binnen de IAAF een grote rol speelde. Toenmalig IAAF-voorzitter Lamine Diack mag gerust als een ware schurk bestempeld worden. Zijn opvolger Sebastian Coe deed er de afgelopen vier jaar al alles aan om de sport op alle mogelijke vlakken op te kuisen en zal dat de komende vier jaar blijven proberen.
Gelukkig is er binnen twee jaar het WK in Eugene, de bakermat van het afstandslopen in de Verenigde Staten. Hoopgevend, maar daar is het huidige WK weinig mee. De voorlopig enige innovatie die gesmaakt wordt, is de presentatie van de absolute topdisciplines (finales 100m en 400m horden). De lichtshow is ronduit indrukwekkend en de kost ervan loopt op tot in de miljoenen, maar zet de atleten wél letterlijk in de spotlights. Alleen het dubbel overlopen van de atleten na afloop van de lichtshow lijkt voorlopig nog een werkpunt.
Atletiek is in Doha echter niet aan zijn proefstuk toe, aangezien er al jaren een Diamond League plaatsvindt en er in 2010 het WK in zaal werd georganiseerd. Daardoor zou het huidige WK geen gigantisch riscio mogen zijn, maar toch blijft het dubbel om de absolute wereldtop een ererondje te zien maken voor twee man en een paardekop. Denk maar even terug aan Pierre-Ambroise Bosse die in 2017 na zijn onverwachte wereldtitel in Londen volgende woorden in de mond nam: “mijn ereronde voelde aan alsof ik de halve wereld zag voorbijflitsen, du jamais vu”.
Klimatologische en menselijke vraagtekens
Naast de toeschouwers zijn er nog andere zaken die voor commotie zorgen in Doha. Een stadion dat dankzij airco ‘ideale omstandigheden’ haalt, is in tijden waarin de klimaatopwarming één van de grootste bedreigingen is voor de mensheid, ronduit belachelijk te noemen. Het maakt van het WK in Doha, op uitzondering van de marathon en het snelwandelen, eerder een WK indoor op een 400m-piste. De hele atletiekkalender werd overigens overhoop gehaald om het WK nu te laten plaatsvinden, om toch een paar graden te zakken in de woestijn zonder de steun van airco. De bouw van het stadion ging dan weer gepaard met vele menselijke slachtoffers, die in onmenselijke omstandigheden een atletiektempel moesten bouwen die na het WK in Doha hoogstens één keer per jaar pure topatletiek kan voortbrengen. Laat dat een zoveelste pijnlijke vaststelling zijn.
Ridgeon: “Let’s talk athletics now”
Naar het einde toe van de korte babbel tussen Ridgeon en Logan had de IAAF-CEO het moeilijker en moeilijker om het met zijn communicatie-expert voorbereide betoog vol te houden. Hij haalde opgelucht adem wanneer Logan begon over de nakende avondsessie. “Let’s talk athletics”, klonk het bij Ridgeon, een veeg teken.
Als wij het over atletiek hebben, dan lijkt vanavond een Amerikaanse feestje te worden met drie topfavorieten Donovan Brazier, Noah Lyles en Sam Kendricks in respectievelijk de 800m, 200m en het polsstokspringen.