Toptrainers eisen onmiddellijke actie van Atletiek Vlaanderen: “Dwang, intimidatie, machtsmisbruik en destructief beleid”

In een open brief, ondertekend door een karrenvracht aan Belgische toptrainers, wordt vernietigend uitgehaald naar de sportieve leiding van Atletiek Vlaanderen. Volgens Jacques Borlée, Patrick Himschoot, Ivo Hendrix en 19 andere grote namen zijn er dringend concrete maatregelen nodig om de topsportwerking weer in lijn te brengen met enkele fundamentele principes.

Een bommetje in atletiekland: de groeiende onvrede die al langere tijd leefde bij de Belgische elitetrainers heeft zijn kookpunt bereikt. Vorige week had Jacques Borlée in een interview met Het Nieuwsblad al uitgehaald naar de ‘Nederlandse dictatuur’ bij Atletiek Vlaanderen, vandaag krijgt hij in een vlammende open brief bijval van 21 toptrainers. Zij luiden de alarmbel en richten hun pijlen voornamelijk op topsportcoördinator Rutger Smith en het beleid dat de laatste jaren onder zijn bewind werd gevoerd.

Hieronder kan u de brief integraal lezen, gevolgd door een lijst van de ondertekenaars. Merk op dat Arne Broeders en Philippe Gilson de brief slechts gedeeltelijk ondertekenden. Zij scharen zich niet achter enkele van de meer uitgesproken passages zoals de eis om Bram Peeters te verwijderen.

Open brief

Geachte Heer Voorzitter van de Vlaamse Atletiekliga,
Beste Gery,

Het is met een gevoel van grote urgentie dat wij u deze brief schrijven. De situatie binnen de Vlaamse Atletiek is ernstig en vereist onmiddellijke actie. Het huidige topsportbeleid en de werking onder de leiding van de technische directie dreigt de jarenlange successen van onze sport te vernietigen. De recent ingevoerde beleidsmaatregelen zijn niet alleen destructief, ze ondermijnen ook de prestaties van onze elite-atleten en degraderen de essentiële rol van persoonlijke coaches tot een bijzaak.

Laat ons één ding duidelijk maken: de atleten en hun persoonlijke coaches (al dan niet federale) hebben het Vlaamse atletieksucces opgebouwd, niet enkel de federale staf, niet de technische directie, en zeker niet het opgelegde systeem dat nu met dwang en intimidatie wordt doorgedrukt. De recente ontwikkelingen, waarbij atleten onder druk worden gezet om onder andere naar Gent te komen en elke keuzevrijheid wordt ontnomen, zijn een directe schending van hun vrijheid en de basisprincipes van topsport. Dit beleid creëert een sfeer van onderdrukking en angst in plaats van de gezonde, stimulerende omgeving die noodzakelijk is om op hoog niveau prestaties te leveren en in een serene sfeer te kunnen trainen. Eveneens mag de vraag zeker gesteld worden of de atleten en coaches nog het vertrouwen hebben in de Technische Directeur…

Drie fundamentele principes die gerespecteerd moeten worden:

1. De atleet samen met zijn/haar coach staan centraal:

Atleten moeten de vrijheid hebben om hun persoonlijke omkadering (al dan niet federaal) — trainers, kinesisten, artsen — te kiezen. De technische staf kan hooguit adviseren, maar mag niet dwingend optreden. De persoonlijke coach en atleet zijn de enige eindverantwoordelijken voor de opmaak en uitvoering van hun sportieve programma’s.

2. Fairness:

Financiële en sportieve steun moet objectief en transparant zijn, gebaseerd op bewezen prestaties en niet op deelname aan één of ander opgelegd systeem. Het huidige beleid van de technische directie, waarbij financiële steun wordt onttrokken aan atleten die niet in Gent trainen en onder de federale staf, is niet alleen unfair, het druist in tegen de geest van het Vlaamse Topsportdecreet.

3. Samenwerking, geen dictatuur:

Het beleid moet tot stand komen door dialoog, niet door dwang. De persoonlijke coaches moeten als volwaardige partners betrokken worden bij de beleidsvorming. Dit gebeurt op dit moment volstrekt niet, laat staan dat men zelfs een poging onderneemt om dit tot stand te brengen. Jonge atleten worden geïsoleerd in een gesprek met de technische directie onder druk gezet om een keuze te maken die hun mentaal belast. Enige meerwaarde in dit verhaal is nog niet bewezen.

Conclusie : De dagelijkse topsportwerking kraakt in haar voegen.

Er ziin verschillende acute problemen die de topsportwerking volledig onderuit halen:

1.  Dwang en intimidatie in Gent:

De technische directie eist dat elite-atleten in Gent trainen onder hun hoede, en wie dit weigert, wordt afgestraft met een mogelijk verlies van financiële en sportieve steun. Dit soort machtsmisbruik is volstrekt onaanvaardbaar. De afgelopen dagen heeft aangetoond dat dit model niet werkt. De response van de atleten was zo goed als nihil. En toch blijft men dit falende systeem met dwangmaatregelen opleggen en verder zetten. Atleten en hun coaches willen vrijheid in hun trainingskeuze, en terecht. Dit autoritaire beleid moet onmiddellijk worden stopgezet.

2.  Respectloosheid naar persoonlijke trainers:

De persoonlijke trainers zijn de drijvende kracht achter de successen van de afgelopen decennia. Het huidige beleid negeert deze expertise volledig. De persoonlijke coaches worden niet gehoord, niet erkend en eigenlijk openlijk tegengewerkt. Dit is niet alleen respectloos, het is ronduit destructief. De federatie moet deze coaches niet buitensluiten, maar erkennen als de echte architecten van de topsportresultaten van hun atleten.

3.  Het “kapen” van de estafetteploegen:

De manier waarop de federaties de controle over de estafetteploegen hebben overgenomen, negeert het baanbrekende werk van coaches zoals onder andere Jacques Borlée, Patrick Himschoot en Carole Bam samen met de atleten die de successen hebben behaald. De estafetteteams hebben zonder overleg een nieuwe structuur opgelegd gekregen, wat onrust en verwarring creëert. Dit is totaal onacceptabel. De oplossing is duidelijk: Bram Peeters moet per direct worden verwijderd als hoofdcoach van het estafetteproject. Alleen op die manier kan de rust en sereniteit worden hersteld. Bij het uitwerken van het vervolg moeten de uittredende coaches, de atleten en hun persoonlijke coaches mee aan het roer zitten.

4.  Sluiting van het trainingscentrum in Leuven:

Het sluiten van het trainingscentrum in Leuven is een mislukking van strategisch inzicht en een zware klap voor atleten die zowel academische als sportieve ambities hebben. Leuven was een cruciaal centrum, vooral voor afstandslopers, en een essentiële pijler voor het succes van diverse atleten. Het opgeven van dit centrum ondermijnt de toekomstige ontwikkeling van jong talent en moet herzien worden.

5.  Klimaat van conflict en spanning:

Het huidige beleid creëert een toxische sfeer waarin zowel atleten als trainers gedemotiveerd raken. De dagelijkse conflicten en spanningen ondermijnen de sportieve voorbereidingen. Dit soort beleid is zowel fysisch als mentaal onhoudbaar. Er moet een onmiddellijke verandering komen naar een beleid van respectvolle samenwerking en wederzijds vertrouwen.

Onze concrete eisen:

1. Onmiddellijke verwijdering van Bram Peeters:

Zijn leiderschap is ronduit schadelijk voor de estafetteploeg(en) en zorgt voor een klimaat van wantrouwen. Deze aanstelling van hem en zelfs van de vorige(n), gebeurden zonder open vacature en heeft geen enkele transparante gekend.

2. Herstel van de rol van persoonlijke coaches:

De federatie moet stoppen met het tegenwerken van persoonlijke coaches en hen erkennen als de sleutel tot succes. Ze moeten als gelijkwaardige partners betrokken worden bij de ontwikkeling van het topsportbeleid.

3. Stoppen met dwang en intimidatie:

Atleten moeten hun trainingslocatie en -omgeving vrij kunnen kiezen zonder dat dit gevolgen heeft voor hun sportieve of financiële ondersteuning.

4. Werking van de Topsportcommissie:

De missie en het functioneren van deze commissie zijn vastgelegd in het topsportdecreet en mogen niet worden beschouwd als een vrijblijvende “praatgroep”. Bovendien moet de commissie vaker bijeenkomen dan nu het geval is. het beleid moet hier worden uitgewerkt en bijgestuurd, en moet worden gedragen door alle leden van deze commissie. De samenstelling van de commissie moet bestaan uit personen met aantoonbare kennis en ervaring in topsport, die hebben bewezen over de nodige competenties te beschikken, zowel in het verleden als in de toekomst.

Tenslotte nog dit, uit het Nieuwsblad van 19 oktober blijkt dat u verantwoordelijk bent voor de aanwerving van personeelsleden binnen de Vlaamse Atletiekliga. U bent ongetwijfeld bekend met de realiteit dat talloze Belgische bedrijven kampen met toxisch leiderschap. Helaas lijkt diezelfde dynamiek zich nu voor te doen en georkestreerd door Rutger Schmidt (Smith; sic.) binnen de organisatie waar u en uw Raad van Bestuur eindverantwoordelijken voor zijn. Dit is niet zomaar een zorgwekkend signaal, het is een dringende oproep tot actie. De huidige werkomgeving is onhoudbaar: een sfeer van angst, intimidatie en machtsmisbruik woekert binnen de topsportwerking. Dit moet onmiddellijk stoppen. Uw verantwoordelijkheid reikt verder dan enkel het beleid, het gaat om de cultuur binnen de organisatie die u leidt. Als deze destructieve koers niet wordt omgebogen, dreigen de vooruitgang en de successen van de afgelopen jaren volledig te verdwijnen.

Wij eisen met klem dat u de noodzakelijke maatregelen neemt om deze situatie recht te zetten. De toekomst van de Vlaamse Atletiekliga staat op het spel. Nu is het moment om uw leiderschap te tonen en de koers te corrigeren.

“Ondertekend door de coaches van toen, vandaag en voor de toekomst”

Namen van de ondertekenaars:

Baerts Johan

Barbé Kim

Bellemans Koen

Bex Tine

Boels Michel

Borlee Jacques

Broeders Arne *

Claeys Christophe

Diels Rudi

Engelen Dirk

Gilson Philippe *

Hellebaut Tia

Hendrix Ivo

Himschoot Patrick

Nevens Marc

Peeters Dries

Taeleman Steven

Van der Plaatsen Michael

Van Hamme Leopold

Vandeven Wim

Willaert Michiel

Wouters Wim

*met opmerkingen