Internationaal gezien was het atletiekjaar 2023 om duimen en vingers bij af te likken. We kregen een regen aan wereldrecords over ons heen en op het WK in Boedapest serveerden de atleten meerdere bloedstollende duels. Hoe kunnen we hier in godsnaam drie hoogtepunten uit kiezen? De redactie van Atletieknieuws ging toch de uitdaging aan. Lees hier hun persoonlijke orgelpunten.
Olivier Denolf – Zweedse teddybeer leert jeugd een lesje
In een zoektocht naar de minst populaire atletiekdiscipline zou het discuswerpen weleens in de buurt van het podium kunnen uitkomen. Toch wordt topsport zelden beter dan het spektakel dat de kleerkasten bij de heren voorschotelden tijdens de WK-finale in Boedapest.
Op maandagavond 21 augustus zakten de jonkies Mykolas Alekna en Kristjan Čeh als topfavorieten af naar de discusfinale in Hongarije. Een status waar ze na hun respectievelijke Europese en wereldtitel van vorig jaar alle recht op hadden. Olympisch kampioen en ervaren rot Daniel Ståhl betrad het terrein eerder in anonimiteit. In 2022 kon de Zweedse reus geen eremetaal bemachtigen op de grote kampioenschappen. Menig insider sprak zelfs over een machtsoverdracht, ongetwijfeld een deuk in het ego van de gele betonblok.
Halfweg kon Ståhl de criticasters de mond niet snoeren. Zijn jonge rivalen prijkten bovenaan het klassement, terwijl de Zweed opnieuw naast het podium kampeerde. Na zijn vierde poging weerklonk echter het typische gebrul van een werper die zijn afworp ‘raakt’. Met tien centimeter overtrof de olympische kampioen Čehs leiderspositie. De Sloveense titelverdediger kreeg nog drie pogingen om terug te slaan. Een zinderende apotheose kondigde zich aan.
De boomlange Čeh kon niet uitpakken in de vierde en vijfde worp en wonderkind Alekna wist na zijn laatste rotatie dat brons ditmaal zijn deel was. Enkel de strijd om het goud moest nog beslecht worden. Een duel tussen de Sloveen en de Zweed die elk nog één keer de cirkel zouden betreden. Een ultieme kans die de titelverdediger met beide handen greep. Zijn werptuig zweefde voor het eerst die avond voorbij de magische grens van de 70 meter. Euforie bij de groenhemden in de tribune, wanhoop bij de Scandinaviërs. Met het mes op de keel begaf 155 kilogram graniet zich naar de kooi voor een schier onmogelijke opgave.
Tussen de aanzwaai en de afworp kunnen er duizend-en-een dingen foutgaan die stuk voor stuk meters kosten. Duizend-en-een handelingen die in één luttele seconde een perfecte uitvoering vereisen. Zou de Zweed die perfectie kunnen benaderen onder de grootst mogelijke druk? Nee toch?
Met een serene blik wapende de gele teddybeer zijn tuig alvorens het met een cocktail van kracht, snelheid en technisch meesterschap te lanceren. Met ingehouden adem stelden 36.000 kijklustigen vast dat de Zweedse ufo pas landde na 71m46. Daarmee beroofde Ståhl zijn Sloveense tegenstander in één klap van het goud én het kampioenschapsrecord. Die laatste lachte als en boer met kiespijn, de gele man reageerde koeltjes, als was het de normaalste zaak van de wereld. Mic drop.
Michiel Reyntjens – Faith Kipyegon en haar drie wereldrecords, met mijlen voorsprong aan de top
2023 was een jaar waarin de wereldrecords ons om de oren vlogen. Een zoektocht naar het meest memorabele exemplaar bracht me tot drie keer toe tot bij dezelfde fenomenale vrouw: Faith Kipyegon. Bekijk haar carrière op papier en je ziet de beste 1500m-loopster aller tijden. Bekijk de aandacht die ze daarvoor krijgt en het lijkt alsof ze nog een stuk of tien gelijken kent. Wel, die kent ze niet. Op 29-jarige leeftijd, inclusief een jaar afwezigheid door zwangerschap, heeft Kipyegon op de metrische mijl alleen al twee olympische gouden medailles, drie wereldtitels en twee zilveren WK-plakken in de schuif liggen. Doe daar een schep persoonlijkheid en enthousiasme bovenop en het resultaat is een gedroomd uithangbord.
Het eerste van haar drie wereldrecords was tegelijk het minst verrassende en het mooiste. Tijdens de Diamond League in Firenze dook Kipyegon als eerste vrouw onder 3’50” op haar geliefkoosde 1500m. Wat die 3’49”11 voor mij zo speciaal maakte, was hoe haar concurrentes mee in de feestvreugde deelden. Laura Muir, Ciara Mageean, Jess Hull en de rest van het deelnemersveld: allemaal wereldtoppers die per se wilden blijven hangen om mee te vieren en samen een foto te maken met de nieuwe recordhoudster. Dat de concurrentie zo kan genieten van haar succes, is de grootst mogelijke blijk van respect. Het zegt veel over de houding en de nederigheid van de altijd opgewekte Keniaanse.
Het vervolg dat ze aan dat eerste hoogtepunt breidde, maakt het verhaal alleen maar mooier. Precies één week later, op de Diamond League in Parijs, kwam Kipyegon voor de derde keer ooit en voor het eerst sinds 2015 aan de start van een 5.000m. Of dat haar ook enigszins zou liggen? Natuurlijk wel! Een wereldrecord van 14’05”20 was haar deel. Later op het seizoen pakte Gudaf Tsegay dat record alweer af, maar Kipyegon slaagde er in Boedapest wel in haar eerste dubbel 1500m-5.000m te volmaken. Dat ze daar goed zou zijn, kondigde ze enkele weken op voorhand trouwens al aan. In Monaco veroverde ze kort voor het WK namelijk een derde wereldrecord, 4’07”64 op de mijl ditmaal. Soms geraak je als toeschouwer de alleswinnaars moe, maar Faith Kipyegon mag voor mij blijven winnen.
Jolien De Bock – Tigist Assefa zet de toon voor een fenomenaal marathon najaar
Ruim tien minuten voor de start van de marathon van Berlijn, strompelden de atleten gaandeweg richting het startvak. Op een metertje voor mij trappelde Tigist Assefa ter plaatse. Schuchter, bedeesd en weinig aan haar uitstraling deed vermoeden dat ze klaar was om de wereld met verstomming te doen slagen. Akkoord, op één ding na: de supersnelle (wegwerp)schoenen die haar sponsor haar hadden toegestopt.
Prestaties kon Assefa in 2023 niet voorleggen, maar als winnares van 2022 en nummer vijf aller tijden wist ze de aandacht al voor de start af en toe weg te trekken van ene Eliud Kipchoge, de man die ons al menig jaren doet dromen van schijnbaar onmogelijke menselijke prestaties.
De 27-jarige Ethiopische groeide in de wedstrijd. Ze liet de ene na de andere duizelingwekkende splittijd optekenen, kwam halfweg ruim sneller door dan haar PR op die afstand en bracht onderweg haar vrouwelijke én meerdere mannelijke collega’s in verlegenheid. Als eerste vrouw ooit dook ze onder de 2u13 en 2u12 op de marathon, goed voor een verbetering van het wereldrecord met meer dan twee minuten. 2u11:53 was de uitkomst van haar huzarenstukje, een tijd die amper een goede 500 mannen, waaronder zes Belgen, dit jaar in de benen hadden.
Tot vier jaar geleden werd het wereldrecord van Paula Radcliffe (2u15:25) nog als haast onaantastbaar beschouwd. Vandaag is de recordtijd, dankzij een eerdere tussenkomst van Brigid Kosgei, bijna vier minuten sneller. Met die snellere tijden ging ook een gigantische shift in mindset gepaard. Dit keer is er bij velen het geloof dat het nog een pak sneller kan. Zo kwam Sifan Hassan drie weken later in Chicago halfweg door in 1u05:42, ruim onder het wereldrecordschema. Hoewel ze de tweede helft het gaspedaal enigszins moest lossen, was het helder dat het gedaan is met limieten opleggen. Het mag duidelijk zijn. Dit is slechts een voorbode is voor wat we de komende jaren op de 42,195 kilometer te zien zullen krijgen.