Zondagavond gaf het IOC zich welgeteld vier weken om over het lot van de Olympische Spelen te beslissen. Nog geen twee dagen later was de zaak al beklonken door de toenemende druk van vele grote sportnaties. De Spelen worden niet in 2020 gehouden, maar wel in 2021, al blijft de naam Tokio 2020 gelden. In de Britse krant The Guardian wordt verwezen naar de sleutelrol die IOC-voorzitter Thomas Bach heeft gespeeld in het versnellen van het beslissingsproces. Op subtiele wijze heeft de Duitser de trots van de Japanners laten plaatsruimen voor realisme.
Wat vorige week nog veraf leek, is nu al verleden tijd. De Olympische Spelen van Tokio zullen niet georganiseerd worden in 2020. Een beslissing die logisch is gezien de wereldwijde gezondheidscrisis door de verspreiding van het coronavirus. Die beslissing is grotendeels te danken aan ene Thomas Bach, de voorzitter van het IOC. De Duitser is de stille motor geweest in het proces om de Spelen uit te stellen naar een latere datum. Vooral uit Japanse hoek kreeg hij veel tegenkanting, aangezien het coronavirus er al meer onder controle is.
Japan bleef namelijk de afgelopen weken dromen van de Spelen eind juli, ondanks dat het coronavirus ondertussen een heuse pandemie was met bijhorende, zware gevolgen. Bij het ontsteken van de olympische vlam op 17 maart leek een uitstel van de Spelen nog ver weg tot het weglaten van het jaartal in een uitspraak van Japans premier Shinzo Abe. Abe vertelde namelijk na een top met de G7 dat “Japan de Olympische en Paralympische Spelen op een perfecte manier wil organiseren om te tonen dat de mensheid het coronavirus kan bedwingen”. Abe kreeg het vertrouwen van zijn collega’s, onder wie ook zijn zelfverklaarde grote vriend Donald Trump.
Toch was er iets opvallend, aangezien Abe voor het eerst in jaren niet meer sprak over het organiseren van de Spelen in 2020. Een kleine, maar levensnoodzakelijk nuance. Eigenlijk was de beslissing tot uitstel toen al gemaakt, aangezien de grote vraag de afgelopen weken was wanneer en hoe het uitstel moest gebeuren. Die vragen liggen, mits wat vage antwoorden, nog altijd op de tafel en zullen de komende weken en maanden beantwoord moeten worden om de sportwereld zuurstof te geven. Thomas Bach was ondertussen al enkele weken aan het pleiten voor uitstel, maar moest daarvoor zowel het Japanse olympisch comité als het lokale organisatiecomité van de Spelen aan boord krijgen.
Voor Japan betekent het uitstel een vorm van gezichtsverlies, zeker omdat al die jaren is toegewerkt naar 2020. Net daarom stond de organisatie erop om toch nog dit jaar te organiseren, pakweg in oktober. Al is dat ook erg risicovol gezien de mogelijke gevolgen op lange termijn door het coronavirus. Viroloog Marc Van Ranst vertelde eergisteren namelijk in de Afspraak op televisiezender Canvas dat massale evenementen pas binnen een jaar terug mogelijk kunnen zijn. De vier weken waarover het IOC zondag communiceerde, was absoluut geen wens van Bach, maar wel van Japan. Daar kwam logischerwijs verandering in toen onder meer Canada en Australië afhaakten voor de Spelen en verschillende sportbonden van grootnaties dreigden om ook te boycotten.
Het feit dat net Australië één van de landen was om zich in alle volledigheid te keren tegen de Spelen in de zomer van 2020 was geen verrassing vanuit het perspectief van het IOC, aangezien Bach goed bevriend is met de voorzitter van het Australisch olympisch comité, die tevens een grote rol speelt in de coördinatie van de Spelen in Tokio. Bach speelde zijn vriendschap goed uit, waardoor de druk op zijn IOC groter werd, maar vooral Japan meer en meer begon te plooien. De Duitser voelde namelijk aan dat het ongenoegen bij atleten en federaties dag per dag zou groeien en dat wilde hij ten zeerste vermijden. Al moest hij de Japanners nog steeds met fluwelen handschoenen aanpakken om gezichtsverlies te vermijden, iets wat in Azië van veel groter belang is dan in pakweg onze streken.
De opluchting bij het IOC was dan ook groot toen premier Abe een uitstel voorstelde. Uiteraard ging Bach gretig in op het voorstel gezien de toenemende druk van buitenaf, waarvoor hij zelf grotendeels verantwoordelijk was. Toch zal hij het de komende weken bijzonder moeilijk krijgen om alle sporten op een correcte manier te behandelen. World Athletics stelt zich net zoals andere grote sportfederaties bijzonder flexibel op, aangezien voorzitter Sebastian Coe aangaf met plezier het WK in 2021 te verschuiven in functie van de Spelen. Niet vanzelfsprekend als je weet dat er volgend jaar ook een WK veldlopen en EK en WK in zaal gepland staat.
Zelfs de flexibiliteit van zijn collega’s zal een uitdaging vormen, aangezien het een hels karwei wordt om alles in goede banen te leiden. Alle ogen zullen dan ook op het IOC en dus voorzitter Bach gericht zijn. “Het wordt een gigantische puzzel met een hoge moeilijkheidsgraad”, aldus de Duitser. Ook het kostenplaatje voor het lokale organisatiecomité kan oplopen tot een slordige 2 miljard euro. Toch is er hoop op financieel vlak, want tv-rechten zullen nog altijd voor miljoenen verkocht worden en ook sponsors zullen niet plots afhaken door het uitstel.
De rol van de Spelen kan ook symbolisch worden gezien de huidige crisis die het coronavirus met zich meebrengt. “Als leiders zijn we het erover eens dat de Spelen van volgend jaar een teken van hoop kunnen zijn om de gewonnen strijd tegen het coronavirus te representeren, het moet een feest van de mensheid worden. De olympische vlam kan het licht aan het einde van de tunnel worden in deze moeilijk tijden”, vertelde het IOC na het aankondigden van het uitstel. Die vlam leeft alvast voort bij de atleten die zich al verzekerden van Tokio en dat ticket ook mogen behouden. Over de manier waarop de resterende 4.800 tickets bij hun bestemmelingen geraken, zal zo snel mogelijk meer info volgen van de betrokken federaties.
Bovendien wordt er volop gespeculeerd of de Spelen in het voorjaar zouden worden gehouden. De maand april staat namelijk synoniem voor het in bloei staan van de vele kerselaars met bijhorende bloesems, maar zijn die bloesems wel bestand tegen het olympische vuur? Wordt vervolgd.
